Και φέτος συμμετέχουμε στο Ελευθεριακό Φεστιβάλ Βιβλίου, όπου σε συνεργασία με την ΕΣΕ εκπαιδευτικών θα παρουσιάσουμε τις “Περιπέτειες του Νονό” του Jean Grave, εκδ. Στάσει Εκπίπτοντες. Εισαγωγή, πρόλογος: Fransisco Ferrer i Guardia, Anselmo Lorenzo.”Ήταν ένα βράδυ όπως όλα τα υπόλοιπα στη ζωή του Νονό, ενός εννιάχρονου αγοριού μιας φτωχής οικογένειας που μοχθούσε για να τα βγάλει πέρα, όπως εξάλλου όλες οι φτωχές οικογένειες. Ο Νονό έπεσε να κοιμηθεί και το επόμενο πρωί ξύπνησε σε ένα μέρος όπου δεν είχε ξαναβρεθεί.
Περιπλανώμενος, εξερευνώντας το μέρος στο οποίο βρέθηκε, μάλλον με μαγικό τρόπο, μαθαίνει πως είναι στη χώρα της Αυτονομίας, όπου οι άνθρωποι καταλαβαίνουν τα έντομα, τα πουλιά, και όλα τα υπόλοιπα ζώα, όπου μικροί και μεγάλοι μοιράζονται τα πάντα, δουλεύουν από κοινού, αποφασίζουν μαζί για τα ζητήματα της κοινότητάς τους συνδυάζοντας το παιγνίδι και την εργασία.”

Καθημερινά, μετά τις 19:00 θα υπάρχει γωνιά ανάγνωσης παιδικού βιβλίου με βιβλία από την βιβλιοθήκη μας.

Καλούμε το Σάββατο 25 Μαίου στις 11:00 το πρωί όσες οικογένειες επιθυμούν να συμμετάσχουν του χρόνου στο εγχείρημά μας ή ενδιαφέρονται να γνωρίσουν από κοντά τον χώρο και την παιδαγωγική φιλοσοφία μας. Θα ξεκινήσουμε με αναλυτική ξενάγηση και θα ακολουθήσει παρουσίαση του παιδαγωγικού μας πλαισίου και συζήτηση.

Σας περιμένουμε.

Σας προσκαλούμε στην ανοιξιάτικη γιορτή μας την Κυριακή στις 11:00 στο Μικρό δέντρο. Θα πραγματοποιηθεί ξενάγηση στον χώρο μας και θα ακολουθήσουν ομαδικά παιχνίδια για μικρούς και μεγάλους, χειροτεχνίες και κατασκευές και μεσημεριανό γεύμα στον αγρό μας. Σας περιμένουμε!

Εργαστήριο παρασκευής φυσικών απορρυπαντικών από την ΣΕ ΒΙΟΜΕ.
Η Συνεργατική Εργαζομένων της ΒΙΟΜΕ, παρουσιάζει εργαστήριο παρασκευής φυσικών απορρυπαντικών στο χώρο του αυτοοργανωμένου εγχειρήματος “Το Μικρό Δέντρο”. Θα ακολουθήσει συνολική ενημέρωση σχετικά με τα φυσικά και οικολογικά απορρυπαντικά και τα προϊόντα περιποίησης πάνω στις πρώτες ύλες, τις μεθόδους παραγωγής και τις ιδιότητές τους.

Και στην περίπτωση που αναρωτιέστε πως παράγονται όλα αυτά μέσα σε ένα ανακτημένο από τους/τις εργαζόμενους/ες του εργοστάσιο, χωρίς αφεντικό, αλλά με μεγάλη δόση αλληλεγγύης δεν έχετε παρά να παρευρεθείτε στην εκδήλωσή μας…

Με μεγάλη μας χαρά φιλοξενούμε την Κυριακή 14 Απρίλη στον χώρο μας τον Κοινωνιολόγο της εκπαίδευσης, Ιωάννη Πεχτελίδη, με τον οποίο είχαμε την ευκαιρία να συνεργαστούμε και στο παρελθόν στα πλαίσια του ερευνητικού Heteropolitics: Refiguring the common and the political. Λίγα λόγια για την παρουσίαση:
Κοινωνικές Κατασκευές της Παιδικής Ηλικίας στο Λόγο. Καθεστώτα αλήθειας, υποκειμενικότητα και εξουσία.

Στο σεμινάριο αυτό μας απασχολεί η αναπαράσταση και κατ’ επέκταση η κοινωνική κατασκευή της «παιδικής ηλικίας» σε ποικίλους λόγους (discourses), όπως της λογοτεχνίας, του κινηματογράφου, των κόμικς, της επιστήμης, της μόδας και της διαφήμισης. Γίνεται αναφορά στις ισχυρές εικόνες της παιδικής ηλικίας που παράγουν οι διάφοροι λόγοι και στα μοντέλα εξουσίας που αντιστοιχούν σε αυτές. Στόχος είναι η κριτική προσέγγιση των σχέσεων ανάμεσα στη γνώση που παράγουν αυτοί οι λόγοι και την εξουσία. Ειδικότερα, οι συνέπειές της στην οργάνωση των σχέσεων ανάμεσα στα παιδιά και τους ενήλικες, στον έλεγχο και την καθοδήγηση ή τη διακυβέρνηση των παιδιών προς καθορισμένους ηθικο- πολιτικούς και οικονομικούς στόχους. Για την κριτική προσέγγιση αυτή αντλούμε κυρίως από τη μεταδομιστική θεωρία του λόγου, τις «σπουδές της διακυβέρνησης», καθώς και από τη νέα κοινωνιολογία της παιδικής ηλικίας και την κοινωνιολογία της εκπαίδευσης.

Το Σάββατο 30 Μαρτίου συμμετέχουμε στην ημερίδα που οργανώνει η αυτοοργανωμενη Πολιτιστική Ομάδα Πανεπιστημίου Π.Ο.Π που θα πραγματοποιηθεί στο Πεδίον του Αρεως στον Βόλο, με θέμα “Εκπαιδευτικά εγχειρήματα ευέλικτης μάθησης”.

“Μαζί με την οικογένεια, το σχολείο αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους θεσμούς που καθορίζουν την ζωή κάθε ανθρώπου.

Οι δομές και αρχές του εκπαιδευτικού συστήματος, σε συνδυασμό με το αναλυτικό πρόγραμμα, τα σχολικά βιβλία και υλικά, τις απόψεις και στάσεις των διδασκόντων, τις μεθόδους λήψης αποφάσεων, τη διαχείριση των διαπροσωπικών σχέσεων, καθώς και τον γενικότερα περιβάλλοντα χώρο, επηρεάζουν άμεσα τις αντιλήψεις και την προσωπικότητα των μαθητών και καθορίζουν σε μεγάλο βαθμό ολόκληρη τη ζωή τους.

Μια παιδαγωγική σχέση.

Πέρασαν κιόλας πέντε χρόνια από την δημιουργία του Παιδαγωγικού μας Πλαισίου τον Μάρτιο του 2014. Ξεκινήσαμε η καθεμία από την δική της αφετηρία με επιθυμία να χτίσουμε ένα σχολείο μαζί με τα παιδιά και τους γονείς, ζώντας μαζί σα μέλη μιας αντιιεραρχικής, αυτοοργανωμένης κοινότητας. Επιθυμία μας ήταν να δημιουργήσουμε συνθήκες που θα επιτρέπουν την ελευθερία επιλογής και την αυτονομία μέσα σε ένα κοινωνικό πλαίσιο που θα βασίζεται σε δεσμούς αλληλεγγύης και συνεργασίας. Η παιδαγωγική ομάδα του 2014 ξεκίνησε την μελέτη της για την ελευθεριακή, αναρχική και δημοκρατική εκπαίδευση και περιπλανήθηκε μέσα σε θεωρίες κοινωνιολογικές, πολιτικές, φιλοσοφικές και παιδαγωγικές. Ακόμη ταξίδεψε σε άλλες πόλεις, σε άλλες χώρες και σε άλλα εγχειρήματα γνωρίζοντας άλλες επιθυμίες και οπτικές.
Κάπου εκεί, ξεκίνησε η αναζήτηση της θεωρίας και της πράξης, άρχισε η σύνθεση και αναδείχθηκαν οι αντιφάσεις, ενώ ταυτόχρονα υπήρξε μεγάλη αγωνία και πάθος για το πώς θα επιχειρήσουμε να τα εφαρμόσουμε όλα αυτά στο παρόν, σε ένα ελεύθερο σχολείο. Κάπου εκεί ξεκίνησαν οι πολύωρες συνελεύσεις και αυτομορφώσεις για ζητήματα ελευθερίας, εξουσίας και επιβολής, επιρροής, ενεργητικότητας και παθητικότητας. Η Παρεμβαίνουσα μη Κατευθυντική και η μέθοδος των βιωμάτων αποτέλεσε κι αποτελεί ένα ασφαλές σημείο εκκίνησης και μία πρόταση για το πώς φανταζόμαστε μια ελεύθερη κοινότητα. Έτσι κι έγινε. Ξεκινήσαμε να “Ζούμε Μαζί”, δημιουργώντας ένα δίκτυο επικοινωνίας και αλληλεπιρροής όπου δεν χωρούσαν ούτε αυθεντίες ούτε ειδήμονες. Η αυθεντική επικοινωνία στις ανθρώπινες σχέσεις βιωμένη μέσα από το τρίπτυχο “Ακούω-Συνοδεύω-Προτείνω”, αποτελεί μια εκδοχή αλληλοεμπλουτισμού της αυτοεκπαίδευσης και συνεκπαίδευσης παιδιού και ενήλικα.
Γράφοντας αυτό το κείμενο εντοπίσαμε διάφορες δυσκολίες, οι λέξεις δεν έρεαν αυτόματα, κάνοντας δύσκολο να μεταφέρουμε την έμπνευση που μας έχει προκαλέσει η φιλοσοφία και στάση της Παρεμβαίνουσας μη Κατευθυντικής. Μπορεί η παιδαγωγική φιλοσοφία του Μικρού Δέντρου να είναι μια σύνθεση διαφόρων προσεγγίσεων, κεντρικό ρόλο όμως στο πως επιλέγουμε να επικοινωνούμε και να συνοδεύουμε στην ειρηνική εξερεύνηση του εαυτού και του ‘άλλου’ έπαιξε το νόημα της επιθυμίας στην μάθηση του Michel Lobrot. Και όπως αναφέρει και ο ίδιος «Οι λέξεις είναι συμβατές, αρκεί να τις ορίσουμε..» Αρκεί να πιστεύεις και να επικεντρώνεις στον ‘άλλο’ , να εμπλουτίζεσαι και να εμπλουτίζεις, να αποδέχεσαι και να σε αποδέχονται.
Με αυτές τις λέξεις ξεκινήσαμε να οραματιζόμαστε, να επιθυμούμε και να υλοποιούμε αυτή την κοινότητα. Συμφωνήσαμε στην βάση της εμπιστοσύνης ότι επιθυμούμε μία ολιστική εκπαίδευση (integral education) εμποτισμένη από Αγάπη, Γνώση και Αλληλεγγύη, εμπνεόμενες από τα λόγια του Lobrot: «Οι διανοητές (Montessori, Decroly, Dewey, Ferriere, Freinet κ.α.) της αρχής του αιώνα είχαν λοιπόν δίκιο, είχαν ένα προφητικό όραμα. Πρέπει να τους ακούμε. Μπορούμε μάλιστα να προχωρούμε πέρα από αυτούς…». Κι αν συγκινηθήκαμε παραπάνω και αναπολήσαμε το παρελθόν και τις διαδρομές μας είναι γιατί ο Michel Lobrot μας άφησε προχθές, θυμίζοντας μας οτι οι ανθρώπινοι δεσμοί συνιστούν έναν πραγματικό εμπλουτισμό, μετασχηματίζοντας τις σχέσεις και την κοινωνία.
Ζώντας Μαζί.

https://www.vpndi.gr/michel-lobrot/

https://skasiarxeio.wordpress.com/…/%CE%BA%CE%BF%CF%85%CE%…/

‘Τι σημαίνει ελευθερία;’

‘Μπορεί ένα παιδί να βιώσει την ελευθερία;’

‘Πώς μια σχολική κοινότητα μπορεί να επιτρέπει σε ένα παιδί να βιώνει την ελευθερία;’

Γνωρίζουμε πως τέτοιου είδους ερωτήσεις δεν είναι απλές και εύκολες. Γνωρίζουμε, ακόμα, πως τέτοιου είδους ερωτήσεις απασχολούν εδώ και αιώνες φιλοσόφους, στοχαστές, κοινωνιολόγους, πολιτικά σκεπτόμενους ανθρώπους, θεωρητικούς της εκπαίδευσης, παιδαγωγούς και γονείς.

Στα πέντε χρόνια ύπαρξης του σχολείου μας, συνύπαρξης παιδιών και ενηλίκων, χρειάστηκε πολλές φορές, να διερωτηθούμε πάνω στην έννοια την ελευθερίας, να μελετήσουμε σε σχέση με αυτή και να προσπαθήσουμε να την προσεγγίσουμε όλο και περισσότερο στις παιδαγωγικές πρακτικές μας. Χρειάστηκε να επιμείνουμε στην βαθύτερη κατανόηση της συσχέτισης της ελευθερίας με την μάθηση, το περιβάλλον, την συμμετοχή στη λήψη αποφάσεων, την υπευθυνότητα και τον σεβασμό.

και να διερωτηθούμε ξανά:

‘Τι σχέση έχουν τα όρια με την ελευθερία;’

Το Σάββατο 16 Μαρτίου σας περιμένουμε για μία ακόμα ανοιχτή αυτομόρφωση στο Μικρό Δέντρο. Η αυτομόρφωση θα περιλαμβάνει, όπως πάντα, θεωρητικό και βιωματικό μέρος. Θα έχουμε την ευκαιρία να προβληματιστούμε με ερωτήματα όπως: Πως μπορούν τα παιδιά να κατακτήσουν την ελευθερία τους σε ένα περιβάλλον που τους επιβάλλει συγκεκριμένα κανονιστικά πρότυπα και σε έναν δημόσιο χώρο που παρουσιάζει γι αυτά ένα σωρό περιορισμούς; Τι είναι η ελευθερία και από ποιούς ορίζεται; Ποιά πρέπει να είναι η συμμετοχή των παιδιών στην λήψη αποφάσεων; Ζούνε τα παιδιά σε ένα πολιτικό κενό; Θα αποπειραθούμε να συνδέσουμε αυτά τα ερωτήματα με την καθημερινότητα μας με τα παιδιά μέσα από συζήτηση και βιωματικά παιχνίδια.

Σας περιμένουμε!

Η αυτομόρφωση είναι με ελεύθερη συνεισφορά και απευθύνεται σε ενήλικες.

Δηλώσεις συμμετοχής: 6977850915, 6997736314

Η παιδαγωγική ομάδα του σχολείου μας αποτελείται και αποτελούνταν αποκλειστικά από γυναίκες. Καθ’ αυτόν τον τρόπο, έχοντας βιώσει την υποτίμηση του φύλου μας, την αντικειμενοποίηση των σωμάτων μας και την βία της ετεροκανονικότητας, δεν μπορούμε παρά να δίνουμε σημασία σε όσα πρέπει να ειπωθούν για το φύλο, το σώμα και την σεξουαλικότητα τόσο για την ενήλικη όσο και για την παιδική ηλικία.
Είναι επίσης σημαντικό να αναφέρουμε πως το Μικρό Δέντρο συζητήθηκε, αποφασίστηκε, δημιουργήθηκε και στηρίχτηκε για τα πρώτα χρόνια της λειτουργίας του σχεδόν εξ’ ολοκλήρου από γυναίκες. Γεγονός το οποίο βλέπουμε με πολύ χαρά να αλλάζει καθώς περνούν τα χρόνια και όλο και περισσότεροι μπαμπάδες συμμετέχουν στο εγχείρημα.
Σήμερα συμμετέχουμε στην φεμινιστική απεργία. Θα μας βρείτε 13:30 στο άγαλμα του Βενιζέλου.

Ψηλαφισμοί εννοιών

Είπαμε στα παιδιά ότι την Παρασκευή το σχολείο δεν θα είναι ανοιχτό, γιατί η συνέλευση των συνοδών αποφάσισε να στηρίξει την φεμινιστική απεργία. Ετσι, άρχισε μια συζήτηση για τις λέξεις πορεία, απεργία, κορίτσι και αγόρι. Αφού συγκεντρωσαμε τις πληροφορίες που γνώριζαν τα παιδιά, κάποιο παιδί που είχε ξανασυμετάσχει σε πορεία πρότεινε να φτιάξουμε σημαιάκια, για να έχουμε τα δικά μας.

Σημαίες και εθνικισμός

Έχει ενδιαφέρον το πως προσέγγισαν τα παιδιά εικαστικά και εννοιολογικα την ‘σημαια’. Οταν δεν υπάρχει από το σπίτι και το σχολείο η ενήλικη φόρτιση της λέξης, τα παιδιά αντιλαμβάνονται την δραστηριότητα αυτή σαν αφορμή για πειραματισμό με τις υφές, τα γεωμετρικά σχήματα και το χρώμα. Σε αντίθεση με το αναλυτικό πρόγραμμα, που ακόμα και σήμερα βλέπουμε στους παιδικούς σταθμούς και στα νηπιαγωγεία τα παιδιά να βάφουν μπλε τις λωρίδες της ελληνικής σημαίας. Η κατασκευή λοιπόν της εθνικής ταυτότητας και ο φανατισμός ξεκινά ήδη από την πρώτη ηλικία. Ας θυμηθούμε περιπτώσεις παιδαγωγών που στην τάξη είχαν παιδιά διαφόρων εθνικοτήτων και τόλμησαν να μιλήσουν και να παρασουσιάσουν, για παράδειγμα, την αλβανική σημαία, κάτι που προκάλεσε πλήθος ενθνικιστικών διαμαρτυριών από γονείς. Ας παλέψουμε για ένα σχολείο όπου το κάθε παιδί θα μπορεί να είναι ο εαυτός του πέρα από φανατισμούς, ρατσισμους και στερεότυπα. Ένα σχολείο όπου κανένα δόγμα και καμία θρησκευτική ιδεολογια δεν θα αναπαράγεται επεκτατικα επάνω τους, χωρίς όμως να τους αποκρύπτεται και η πολλαπλότητα της πραγματικότητας.

Η σημασία της τέχνης

Τα εικαστικα στην προσχολική ηλικία είναι απαρραιτητα γιατί επιτρέπουν στα παιδιά να εκφράσουν ιδέες και συναισθήματα και να επικοινωνήσουν με ένα μη λεκτικό τρόπο. Το αυθόρμητο έργο του παιδιού είναι ένα κομμάτι της προσωπικότητας του που παίρνει μορφή και σχήμα. Ως δημιουργός συνθέτει τον δικό του πολιτισμό, την προσωπική του αισθητική αντίληψη και ταυτότητα. Το εικαστικό ατελιέ χρειάζεται να έχει ποικιλία υλικών και τεχνικών, και ο/η παιδαγωγός να έχει διακριτική παρουσία και παρέμβαση, αφήνοντας τα παιδιά να ευχαριστηθουν και να δομήσουν την αυτοαγωγή τους. ” Η χρήση γλωσσών με οπτικές αναπαραστασεις ως δομικών στοιχείων των σκέψεων και των συναισθημάτων μέσα σε μια ολιστική εκπαίδευση” (Reggio Emilia: Οι χίλιες γλώσσες των παιδιών προσχολικής ηλικίας, C. Edwards, L. Gardini, G. Forman, 2012)

Την Κυριακή 3 Μαρτίου σας περιμένουμε στο Μικρό Δέντρο για την καθιερωμένη μας γιορτή μεταμφιέσεων.

Στις 11:00 θα πραγματοποιηθεί ξενάγηση στο χώρο και θα ακολουθήσουν δραστηριότητες για τα παιδιά, φαγητό και μουσική.

Η γιορτή πραγματοποιείται για την οικονομική ενίσχυση του εγχειρήματος.

Σας περιμένουμε!