Σας προσκαλούμε στην ανοιξιάτικη γιορτή μας την Κυριακή στις 11:00 στο Μικρό δέντρο. Θα πραγματοποιηθεί ξενάγηση στον χώρο μας και θα ακολουθήσουν ομαδικά παιχνίδια για μικρούς και μεγάλους, χειροτεχνίες και κατασκευές και μεσημεριανό γεύμα στον αγρό μας. Σας περιμένουμε!
Author Archives: Το Μικρό Δέντρο
Εργαστήρι της ΣΕ ΒΙΟΜΕ στο Μικρό Δέντρο
Εργαστήριο παρασκευής φυσικών απορρυπαντικών από την ΣΕ ΒΙΟΜΕ.
Η Συνεργατική Εργαζομένων της ΒΙΟΜΕ, παρουσιάζει εργαστήριο παρασκευής φυσικών απορρυπαντικών στο χώρο του αυτοοργανωμένου εγχειρήματος “Το Μικρό Δέντρο”. Θα ακολουθήσει συνολική ενημέρωση σχετικά με τα φυσικά και οικολογικά απορρυπαντικά και τα προϊόντα περιποίησης πάνω στις πρώτες ύλες, τις μεθόδους παραγωγής και τις ιδιότητές τους.
Και στην περίπτωση που αναρωτιέστε πως παράγονται όλα αυτά μέσα σε ένα ανακτημένο από τους/τις εργαζόμενους/ες του εργοστάσιο, χωρίς αφεντικό, αλλά με μεγάλη δόση αλληλεγγύης δεν έχετε παρά να παρευρεθείτε στην εκδήλωσή μας…
Αυτομόρφωση με θέμα ‘Κοινωνικές κατασκευές της παιδική ηλικίας στο λόγο. Καθεστώτα αλήθειας, υποκειμενικότητα και εξουσία.’
Με μεγάλη μας χαρά φιλοξενούμε την Κυριακή 14 Απρίλη στον χώρο μας τον Κοινωνιολόγο της εκπαίδευσης, Ιωάννη Πεχτελίδη, με τον οποίο είχαμε την ευκαιρία να συνεργαστούμε και στο παρελθόν στα πλαίσια του ερευνητικού Heteropolitics: Refiguring the common and the political. Λίγα λόγια για την παρουσίαση:
Κοινωνικές Κατασκευές της Παιδικής Ηλικίας στο Λόγο. Καθεστώτα αλήθειας, υποκειμενικότητα και εξουσία.
Στο σεμινάριο αυτό μας απασχολεί η αναπαράσταση και κατ’ επέκταση η κοινωνική κατασκευή της «παιδικής ηλικίας» σε ποικίλους λόγους (discourses), όπως της λογοτεχνίας, του κινηματογράφου, των κόμικς, της επιστήμης, της μόδας και της διαφήμισης. Γίνεται αναφορά στις ισχυρές εικόνες της παιδικής ηλικίας που παράγουν οι διάφοροι λόγοι και στα μοντέλα εξουσίας που αντιστοιχούν σε αυτές. Στόχος είναι η κριτική προσέγγιση των σχέσεων ανάμεσα στη γνώση που παράγουν αυτοί οι λόγοι και την εξουσία. Ειδικότερα, οι συνέπειές της στην οργάνωση των σχέσεων ανάμεσα στα παιδιά και τους ενήλικες, στον έλεγχο και την καθοδήγηση ή τη διακυβέρνηση των παιδιών προς καθορισμένους ηθικο- πολιτικούς και οικονομικούς στόχους. Για την κριτική προσέγγιση αυτή αντλούμε κυρίως από τη μεταδομιστική θεωρία του λόγου, τις «σπουδές της διακυβέρνησης», καθώς και από τη νέα κοινωνιολογία της παιδικής ηλικίας και την κοινωνιολογία της εκπαίδευσης.
Ανανεωμένη μπροσούρα ‘Ελευθερία και όρια’
Σχεδόν κάθε μήνα της σχολικής χρονιάς, πραγματοποιούμε μια ανοιχτή αυτομόρφωση παιδαγωγικού περιεχομένου. Κάποιες φορές το θέμα της αυτομόρφωσης μας προκύπτει από την πρωινή καθημερινότητα με τα παιδιά, άλλες φορές είναι ένα θέμα που απασχολεί τους γονείς της κοινότητάς μας και άλλες πρόκειται για κάποιο θέμα που επεξεργάζεται θεωρητικά και πρακτικά η συνέλευση των συνοδών. Είναι εμφανές πώς μερικές από τις θεματικές δεν εξαντλούνται σε έναν κύκλο έρευνας, μελέτης και συζήτησης. Αντιθέτως, χρειάζεται -σχεδόν- κάθε χρόνο να τις επαναφέρουμε στις κουβέντες μας, να αναζητήσουμε νέες πηγές και έμπνευση, καθώς και να τις εμπλουτίσουμε με την επιπλέον εμπειρία μας με τα παιδιά. Έτσι, λοιπόν, και φέτος διερωτηθήκαμε εκ νέου πάνω στην έννοια της ελευθερίας και μελετήσαμε, ώστε να κατανοήσουμε βαθύτερα τη συσχέτιση της ελευθερίας με την μάθηση, το περιβάλλον, την συμμετοχή στη λήψη αποφάσεων, την υπευθυνότητα και τον σεβασμό. Απόσταγμα αυτής μας της ενέργειας, η ανανεωμένη μπροσούρα για την ελευθερία και τα όρια!
Πατήστε εδώ για να δείτε ή να κατεβάσετε τη μπροσούρα σε μορφή pdf.
Συμμετοχή στην Ημερίδα: Εκπαιδευτικά Εγχειρήματα Ευέλικτης Μάθησης
Το Σάββατο 30 Μαρτίου συμμετέχουμε στην ημερίδα που οργανώνει η αυτοοργανωμενη Πολιτιστική Ομάδα Πανεπιστημίου Π.Ο.Π που θα πραγματοποιηθεί στο Πεδίον του Αρεως στον Βόλο, με θέμα “Εκπαιδευτικά εγχειρήματα ευέλικτης μάθησης”.
“Μαζί με την οικογένεια, το σχολείο αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους θεσμούς που καθορίζουν την ζωή κάθε ανθρώπου.
Οι δομές και αρχές του εκπαιδευτικού συστήματος, σε συνδυασμό με το αναλυτικό πρόγραμμα, τα σχολικά βιβλία και υλικά, τις απόψεις και στάσεις των διδασκόντων, τις μεθόδους λήψης αποφάσεων, τη διαχείριση των διαπροσωπικών σχέσεων, καθώς και τον γενικότερα περιβάλλοντα χώρο, επηρεάζουν άμεσα τις αντιλήψεις και την προσωπικότητα των μαθητών και καθορίζουν σε μεγάλο βαθμό ολόκληρη τη ζωή τους.
Στόχος μας είναι να συζητήσουμε με τους πολίτες του Βόλου, με εκπαιδευτικούς, γονείς, παιδιά, φοιτητές και φοιτήτριες, για τις εναλλακτικές, μη συμβατικές μορφές εκπαίδευσης οι οποίες έχουν ως πρωταρχικό σκοπό την σφαιρική μόρφωση και την ομαλή ένταξη κάθε παιδιού στο σχολείο και την κοινωνία, με γνώμονα τις επιθυμίες και τις ανάγκες του. Συγχρόνως, μέσα από την παρουσίαση εμπειριών εναλλακτικής εκπαίδευσης στον ελληνικό χώρο, να μιλήσουμε για τη σημαντικότητα και τη χαρά της διδασκαλίας μέσα από ανοιχτές ευέλικτες διαδικασίες που προωθούν την ειρήνη, την αλληλεγγύη, τον σεβασμό της διαφορετικότητας, χωρίς καμίας μορφής ρατσισμού, εθνικισμού, αναπαραγωγής στερεοτύπων και διακρίσεων.
Πιστεύουμε ότι η οργάνωση της συγκεκριμένης ημερίδας αποτελεί μια αφετηρία προκειμένου να ξεκινήσει η συζήτηση πάνω σε θέματα εναλλακτικών μορφών εκπαίδευσης ώστε να γίνουν γνωστές πρωτοβουλίες που έχουν αναπτυχθεί τόσο στον ελληνικό χώρο όσο και γενικότερα.
Κάθε δράση μας είναι αυτοοργανωμένη και γίνεται χωρίς καμία χρηματοδότηση και χορηγία από οποιονδήποτε φορέα.”
Michel Lobrot. Εις μνήμην.
Μια παιδαγωγική σχέση.
Πέρασαν κιόλας πέντε χρόνια από την δημιουργία του Παιδαγωγικού μας Πλαισίου τον Μάρτιο του 2014. Ξεκινήσαμε η καθεμία από την δική της αφετηρία με επιθυμία να χτίσουμε ένα σχολείο μαζί με τα παιδιά και τους γονείς, ζώντας μαζί σα μέλη μιας αντιιεραρχικής, αυτοοργανωμένης κοινότητας. Επιθυμία μας ήταν να δημιουργήσουμε συνθήκες που θα επιτρέπουν την ελευθερία επιλογής και την αυτονομία μέσα σε ένα κοινωνικό πλαίσιο που θα βασίζεται σε δεσμούς αλληλεγγύης και συνεργασίας. Η παιδαγωγική ομάδα του 2014 ξεκίνησε την μελέτη της για την ελευθεριακή, αναρχική και δημοκρατική εκπαίδευση και περιπλανήθηκε μέσα σε θεωρίες κοινωνιολογικές, πολιτικές, φιλοσοφικές και παιδαγωγικές. Ακόμη ταξίδεψε σε άλλες πόλεις, σε άλλες χώρες και σε άλλα εγχειρήματα γνωρίζοντας άλλες επιθυμίες και οπτικές.
Κάπου εκεί, ξεκίνησε η αναζήτηση της θεωρίας και της πράξης, άρχισε η σύνθεση και αναδείχθηκαν οι αντιφάσεις, ενώ ταυτόχρονα υπήρξε μεγάλη αγωνία και πάθος για το πώς θα επιχειρήσουμε να τα εφαρμόσουμε όλα αυτά στο παρόν, σε ένα ελεύθερο σχολείο. Κάπου εκεί ξεκίνησαν οι πολύωρες συνελεύσεις και αυτομορφώσεις για ζητήματα ελευθερίας, εξουσίας και επιβολής, επιρροής, ενεργητικότητας και παθητικότητας. Η Παρεμβαίνουσα μη Κατευθυντική και η μέθοδος των βιωμάτων αποτέλεσε κι αποτελεί ένα ασφαλές σημείο εκκίνησης και μία πρόταση για το πώς φανταζόμαστε μια ελεύθερη κοινότητα. Έτσι κι έγινε. Ξεκινήσαμε να “Ζούμε Μαζί”, δημιουργώντας ένα δίκτυο επικοινωνίας και αλληλεπιρροής όπου δεν χωρούσαν ούτε αυθεντίες ούτε ειδήμονες. Η αυθεντική επικοινωνία στις ανθρώπινες σχέσεις βιωμένη μέσα από το τρίπτυχο “Ακούω-Συνοδεύω-Προτείνω”, αποτελεί μια εκδοχή αλληλοεμπλουτισμού της αυτοεκπαίδευσης και συνεκπαίδευσης παιδιού και ενήλικα.
Γράφοντας αυτό το κείμενο εντοπίσαμε διάφορες δυσκολίες, οι λέξεις δεν έρεαν αυτόματα, κάνοντας δύσκολο να μεταφέρουμε την έμπνευση που μας έχει προκαλέσει η φιλοσοφία και στάση της Παρεμβαίνουσας μη Κατευθυντικής. Μπορεί η παιδαγωγική φιλοσοφία του Μικρού Δέντρου να είναι μια σύνθεση διαφόρων προσεγγίσεων, κεντρικό ρόλο όμως στο πως επιλέγουμε να επικοινωνούμε και να συνοδεύουμε στην ειρηνική εξερεύνηση του εαυτού και του ‘άλλου’ έπαιξε το νόημα της επιθυμίας στην μάθηση του Michel Lobrot. Και όπως αναφέρει και ο ίδιος «Οι λέξεις είναι συμβατές, αρκεί να τις ορίσουμε..» Αρκεί να πιστεύεις και να επικεντρώνεις στον ‘άλλο’ , να εμπλουτίζεσαι και να εμπλουτίζεις, να αποδέχεσαι και να σε αποδέχονται.
Με αυτές τις λέξεις ξεκινήσαμε να οραματιζόμαστε, να επιθυμούμε και να υλοποιούμε αυτή την κοινότητα. Συμφωνήσαμε στην βάση της εμπιστοσύνης ότι επιθυμούμε μία ολιστική εκπαίδευση (integral education) εμποτισμένη από Αγάπη, Γνώση και Αλληλεγγύη, εμπνεόμενες από τα λόγια του Lobrot: «Οι διανοητές (Montessori, Decroly, Dewey, Ferriere, Freinet κ.α.) της αρχής του αιώνα είχαν λοιπόν δίκιο, είχαν ένα προφητικό όραμα. Πρέπει να τους ακούμε. Μπορούμε μάλιστα να προχωρούμε πέρα από αυτούς…». Κι αν συγκινηθήκαμε παραπάνω και αναπολήσαμε το παρελθόν και τις διαδρομές μας είναι γιατί ο Michel Lobrot μας άφησε προχθές, θυμίζοντας μας οτι οι ανθρώπινοι δεσμοί συνιστούν έναν πραγματικό εμπλουτισμό, μετασχηματίζοντας τις σχέσεις και την κοινωνία.
Ζώντας Μαζί.
https://www.vpndi.gr/michel-lobrot/
https://skasiarxeio.wordpress.com/…/%CE%BA%CE%BF%CF%85%CE%…/
Ανοιχτή αυτομόρφωση: Ελευθερία και Όρια
‘Μπορεί ένα παιδί να βιώσει την ελευθερία;’
‘Πώς μια σχολική κοινότητα μπορεί να επιτρέπει σε ένα παιδί να βιώνει την ελευθερία;’
Γνωρίζουμε πως τέτοιου είδους ερωτήσεις δεν είναι απλές και εύκολες. Γνωρίζουμε, ακόμα, πως τέτοιου είδους ερωτήσεις απασχολούν εδώ και αιώνες φιλοσόφους, στοχαστές, κοινωνιολόγους, πολιτικά σκεπτόμενους ανθρώπους, θεωρητικούς της εκπαίδευσης, παιδαγωγούς και γονείς.
Στα πέντε χρόνια ύπαρξης του σχολείου μας, συνύπαρξης παιδιών και ενηλίκων, χρειάστηκε πολλές φορές, να διερωτηθούμε πάνω στην έννοια την ελευθερίας, να μελετήσουμε σε σχέση με αυτή και να προσπαθήσουμε να την προσεγγίσουμε όλο και περισσότερο στις παιδαγωγικές πρακτικές μας. Χρειάστηκε να επιμείνουμε στην βαθύτερη κατανόηση της συσχέτισης της ελευθερίας με την μάθηση, το περιβάλλον, την συμμετοχή στη λήψη αποφάσεων, την υπευθυνότητα και τον σεβασμό.
και να διερωτηθούμε ξανά:
‘Τι σχέση έχουν τα όρια με την ελευθερία;’
Το Σάββατο 16 Μαρτίου σας περιμένουμε για μία ακόμα ανοιχτή αυτομόρφωση στο Μικρό Δέντρο. Η αυτομόρφωση θα περιλαμβάνει, όπως πάντα, θεωρητικό και βιωματικό μέρος. Θα έχουμε την ευκαιρία να προβληματιστούμε με ερωτήματα όπως: Πως μπορούν τα παιδιά να κατακτήσουν την ελευθερία τους σε ένα περιβάλλον που τους επιβάλλει συγκεκριμένα κανονιστικά πρότυπα και σε έναν δημόσιο χώρο που παρουσιάζει γι αυτά ένα σωρό περιορισμούς; Τι είναι η ελευθερία και από ποιούς ορίζεται; Ποιά πρέπει να είναι η συμμετοχή των παιδιών στην λήψη αποφάσεων; Ζούνε τα παιδιά σε ένα πολιτικό κενό; Θα αποπειραθούμε να συνδέσουμε αυτά τα ερωτήματα με την καθημερινότητα μας με τα παιδιά μέσα από συζήτηση και βιωματικά παιχνίδια.
Σας περιμένουμε!
Η αυτομόρφωση είναι με ελεύθερη συνεισφορά και απευθύνεται σε ενήλικες.
Δηλώσεις συμμετοχής: 6977850915, 6997736314
Η διερευνητική εκδρομή στην φεμινιστική απεργία
Η παιδαγωγική ομάδα του σχολείου μας αποτελείται και αποτελούνταν αποκλειστικά από γυναίκες. Καθ’ αυτόν τον τρόπο, έχοντας βιώσει την υποτίμηση του φύλου μας, την αντικειμενοποίηση των σωμάτων μας και την βία της ετεροκανονικότητας, δεν μπορούμε παρά να δίνουμε σημασία σε όσα πρέπει να ειπωθούν για το φύλο, το σώμα και την σεξουαλικότητα τόσο για την ενήλικη όσο και για την παιδική ηλικία.
Είναι επίσης σημαντικό να αναφέρουμε πως το Μικρό Δέντρο συζητήθηκε, αποφασίστηκε, δημιουργήθηκε και στηρίχτηκε για τα πρώτα χρόνια της λειτουργίας του σχεδόν εξ’ ολοκλήρου από γυναίκες. Γεγονός το οποίο βλέπουμε με πολύ χαρά να αλλάζει καθώς περνούν τα χρόνια και όλο και περισσότεροι μπαμπάδες συμμετέχουν στο εγχείρημα.
Σήμερα συμμετέχουμε στην φεμινιστική απεργία. Θα μας βρείτε 13:30 στο άγαλμα του Βενιζέλου.
Ψηλαφισμοί εννοιών
Είπαμε στα παιδιά ότι την Παρασκευή το σχολείο δεν θα είναι ανοιχτό, γιατί η συνέλευση των συνοδών αποφάσισε να στηρίξει την φεμινιστική απεργία. Ετσι, άρχισε μια συζήτηση για τις λέξεις πορεία, απεργία, κορίτσι και αγόρι. Αφού συγκεντρωσαμε τις πληροφορίες που γνώριζαν τα παιδιά, κάποιο παιδί που είχε ξανασυμετάσχει σε πορεία πρότεινε να φτιάξουμε σημαιάκια, για να έχουμε τα δικά μας.
Σημαίες και εθνικισμός
Έχει ενδιαφέρον το πως προσέγγισαν τα παιδιά εικαστικά και εννοιολογικα την ‘σημαια’. Οταν δεν υπάρχει από το σπίτι και το σχολείο η ενήλικη φόρτιση της λέξης, τα παιδιά αντιλαμβάνονται την δραστηριότητα αυτή σαν αφορμή για πειραματισμό με τις υφές, τα γεωμετρικά σχήματα και το χρώμα. Σε αντίθεση με το αναλυτικό πρόγραμμα, που ακόμα και σήμερα βλέπουμε στους παιδικούς σταθμούς και στα νηπιαγωγεία τα παιδιά να βάφουν μπλε τις λωρίδες της ελληνικής σημαίας. Η κατασκευή λοιπόν της εθνικής ταυτότητας και ο φανατισμός ξεκινά ήδη από την πρώτη ηλικία. Ας θυμηθούμε περιπτώσεις παιδαγωγών που στην τάξη είχαν παιδιά διαφόρων εθνικοτήτων και τόλμησαν να μιλήσουν και να παρασουσιάσουν, για παράδειγμα, την αλβανική σημαία, κάτι που προκάλεσε πλήθος ενθνικιστικών διαμαρτυριών από γονείς. Ας παλέψουμε για ένα σχολείο όπου το κάθε παιδί θα μπορεί να είναι ο εαυτός του πέρα από φανατισμούς, ρατσισμους και στερεότυπα. Ένα σχολείο όπου κανένα δόγμα και καμία θρησκευτική ιδεολογια δεν θα αναπαράγεται επεκτατικα επάνω τους, χωρίς όμως να τους αποκρύπτεται και η πολλαπλότητα της πραγματικότητας.
Η σημασία της τέχνης
Τα εικαστικα στην προσχολική ηλικία είναι απαρραιτητα γιατί επιτρέπουν στα παιδιά να εκφράσουν ιδέες και συναισθήματα και να επικοινωνήσουν με ένα μη λεκτικό τρόπο. Το αυθόρμητο έργο του παιδιού είναι ένα κομμάτι της προσωπικότητας του που παίρνει μορφή και σχήμα. Ως δημιουργός συνθέτει τον δικό του πολιτισμό, την προσωπική του αισθητική αντίληψη και ταυτότητα. Το εικαστικό ατελιέ χρειάζεται να έχει ποικιλία υλικών και τεχνικών, και ο/η παιδαγωγός να έχει διακριτική παρουσία και παρέμβαση, αφήνοντας τα παιδιά να ευχαριστηθουν και να δομήσουν την αυτοαγωγή τους. ” Η χρήση γλωσσών με οπτικές αναπαραστασεις ως δομικών στοιχείων των σκέψεων και των συναισθημάτων μέσα σε μια ολιστική εκπαίδευση” (Reggio Emilia: Οι χίλιες γλώσσες των παιδιών προσχολικής ηλικίας, C. Edwards, L. Gardini, G. Forman, 2012)
Γιορτή Μεταμφιέσεων στο Μικρό Δέντρο
Την Κυριακή 3 Μαρτίου σας περιμένουμε στο Μικρό Δέντρο για την καθιερωμένη μας γιορτή μεταμφιέσεων.
Στις 11:00 θα πραγματοποιηθεί ξενάγηση στο χώρο και θα ακολουθήσουν δραστηριότητες για τα παιδιά, φαγητό και μουσική.
Η γιορτή πραγματοποιείται για την οικονομική ενίσχυση του εγχειρήματος.
Σας περιμένουμε!
Η γλώσσα στα πρώτα χρόνια της ζωής. Μια μοντεσσοριανή προσέγγιση.
Το θέμα της αυτομόρφωσης είναι η προσέγγιση της γλώσσας στο Μικρό Δέντρο. Θα μιλήσουμε για τις βασικές αρχές της μοντεσσοριανής φιλοσοφίας αναφορικά με το κομμάτι της γλώσσας καθώς επίσης και για το πώς επιλέγουμε να τις εφαρμόσουμε στην πράξη. Θα μιλήσουμε για το πώς βοηθάμε το παιδί να χτίσει τον προφορικό και τον γραπτό του λόγο, ακολουθώντας το ενεργό ενδιαφέρον του καθώς αυτό ζει και αναπτύσσεται στα πλαίσια μιας κοινότητας της οποίας αποτελεί ενεργό μέλος. Το γνωστικό αντικείμενο της γλώσσας δεν προσλαμβάνεται απλώς από το παιδί αλλά δημιουργούμε τις προϋποθέσεις για την ανατροφοδότηση του ενδιαφέροντος και την ενεργή ανακάλυψη της γλώσσας ως ένα εργαλείο με νόημα που συνδέεται με την ήδη υπάρχουσα γνώση και καλεί το παιδί σε περαιτέρω ανακάλυψη.
Η αυτομόρφωση θα έχει ένα θεωρητικό εισαγωγικό κομμάτι και στην συνέχεια θα παρουσιαστεί κάποιο μέρος του μοντεσσοριανού υλικού για την γλώσσα. Θα μιλήσουμε επίσης και για τα κριτήρια με τα οποία επιλέγουμε τα παιδικά βιβλία και το πώς επιλέγουμε να οργανώνουμε την βιβλιοθήκη μας. Στο δεύτερο μέρος, που θα έχει βιωματικό χαρακτήρα, θα έχουμε την ευκαιρία να δουλέψουμε με το υλικό και να περιηγηθούμε ελεύθερα στον χώρο. Στο τέλος θα ακολουθήσει συζήτηση.
Η αυτομόρφωση είναι με ελεύθερη συνεισφορά και απευθύνεται σε ενήλικες.
Δηλώσεις συμμετοχής: 6977850915, 6997736314