Στο Μικρό Δέντρο επιθυμούμε να υπάρχει ένας χώρος συνεργασίας και επικοινωνίας με το ‘έξω’. Προσπαθώντας, έτσι, να προσεγγίσουμε την δημιουργία ενός ανοιχτού σχολείου, τα τελευταία χρόνια δεχόμαστε διάφορες επισκέψεις. Ενδιαφερόμενοι γονείς, αλληλέγγυοι φοιτητές και μαθητές, εκπαιδευτικοί κάθε εκπαιδευτικής βαθμίδας και ειδίκευσης, όλοι τους άτομα με ενδιαφέρον για την ελευθεριακή μάθηση και σκέψη. Μέσα από αυτές τις επισκέψεις, επιδιώκουμε τη δημιουργία ενός δικτύου σχέσεων, βάση του οποίου είναι το αμοιβαίο μοίρασμα και όχι μια τυποποιημένη απόμακρη στάση για τον/την παρατηρητή/τρια. Άλλωστε, για εμάς, η παιδαγωγική είναι ένα μέσο ανταλλαγής ιδεών και μάθησης.
Ακολουθούν τα λόγια μίας παρατηρήτριας που πέρασε το πρωινό στο Μικρό δέντρο:
“Το πρωινό που πέρασα μαζί σας μου έδωσε μπόλικη τροφή για σκέψη. Στόχος της επίσκεψής μου ήταν να παρατηρήσω από κοντά τον τρόπο λειτουργίας του σχολείου, να δω πώς αλληλεπιδρούν τα παιδιά με το παρεχόμενο υλικό, τους γύρω τους, όπως επίσης και τον τρόπο με τον οποίο γινόταν η καθοδήγησή τους. Το ενδιαφέρον μου πηγάζει από την ασχολία μου με παιδιά, καθώς έχω εργαστεί σε δημοτικά και νηπιαγωγεία και η συναναστρέφομαι και αλληλεπιδρώ με παιδιά σε καθημερινή βάση.
Αυτό που μου έκανε ιδιαίτερα θετική εντύπωση ήταν η ηρεμία που επικρατούσε στον χώρο. Παρατήρησα τον τρόπο με τον οποίο μιλούσατε στα παιδιά: ήρεμος, σταθερός, ψιθυριστός ορισμένες φορές. Τα παιδιά φαινόντουσαν προσηλωμένα σε αυτό που έκαναν και εκμεταλλεύονταν το υλικό του χώρου ανάλογα με τις ανάγκες τους. Καταστάσεις που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε ένταση και αναστάτωση αντιμετωπίζονταν και αυτές με ηρεμία και προπάντων σταθερότητα. Θυμάμαι, συγκεκριμένα, ένα κορίτσι που είχε φέρει την κούκλα από το σπίτι της επιμένοντας να την πάρει μέσα μαζί της. Η συνοδός με ήρεμο και σταθερό τόνο φωνής οριοθέτησε την κατάσταση, απαντώντας όσες φορές χρειάστηκε με την ίδια ηρεμία κι έτσι το κορίτσι αντέδρασε εξίσου ήρεμα αποδεχόμενη, όπως μου φάνηκε, το πλαίσιο λειτουργίας του σχολείου.
Το ελεύθερο παιχνίδι στην πίσω αυλή ήταν επίσης απολαυστικό. Γενικά διαπίστωσα ότι τα όρια που τίθονταν από τις συνοδές ή και από τα ίδια τα παιδιά ακολουθούνταν από κάποιο λογικό επιχείρημα που βασιζόταν στην ασφάλεια, την ενσυναίσθηση κ.α. βοηθώντας τα παιδιά να κατανοήσουν τα γιατί. Επίσης, η ενεργή συμμετοχή των παιδιών στην προετοιμασία των γευμάτων και την τακτοποίηση του χώρου είναι εξαιρετικής σημασίας. Η χρήση εργαλείων όπως μαχαίρια, λεμονοστύφτες κλπ βοηθούν τα παιδιά να νιώσουν αυτοδύναμα και ταυτόχρονα να νιώσουν ευχαρίστηση καθώς παρέχουν κάτι στην ομάδα. Ο τρόπος που χειρίζεστε αυτό το κομμάτι μου φάνηκε εξαιρετικός.
Χαίρομαι πολύ που πέρασα αυτήν την ημέρα μαζί σας και θα ήθελα να σας ξαναεπισκεφτώ με την πρώτη ευκαιρία. ”